การบันทึกครั้งที่ 1

วันจันทร์ที่ 29 สิงหาคม พ.ศ.2559

เนื้อหาที่เรียน  ความรู้ที่ได้รับ

                   ในช่วงแรกของการเรียนการสอน อาจารย์ปฐมนิเทศและบอกข้อตกลงในการเรียนกิจกรรมต่อมา อาจารย์ให้นักศึกษาฝึกร้องเพลงภาษาอังกฤษสำหรับเด็กปฐมวัยทั้งหมด 4 เพลง มีเพลง Hello / Good morning  /   fiy fly the buterfly  / Incy wincy spider

เรามาฟังเพลงกันเถอะ >.<

    เข้าสู่การเรียนการสอน ทฤษฎีของความคิดสร้างสรรค์

ความหมายของความคิดสร้างสรรค์

• Jellen and Urban

  ความคิดสร้างสรรค์เป็นการคิดอย่างอิสระในเชิงนวัตกรรม จินตนาการ

• De Bono

  ความสามารถในการคิดนอกกรอบเพื่อนำมาใช้แก้ปัญหา

• อุษณีย์  โพธิสุข

 กระบวนการทางปัญญาระดับสูงที่ใช้กระบวนการทางความคิดหลายๆ อย่างมารวมกัน เพื่อสร้างสรรค์สิ่งใหม่หรือแก้ปัญหาที่มีอยู่ให้ดีขึ้น และต้องมีอิสรภาพทางความคิด

คุณค่าของความคิดสร้างสรรค์

• คุณค่าต่อสังคม

• คุณค่าต่อตนเอง

• ทำให้เกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน

• ช่วยลดความเครียดทางอารมณ์

• มีความภูมิใจและเชื่อมั่นในตนเอง

• นำมาซึ่งความเป็นผู้นำ

• ตะหนักถึงคุณค่าของตนเอง

• ช่วยส่งเสริมสุนทรียภาพ

• สร้างนิสัยในการทำงานที่ดี

• พัฒนากล้ามเนื้อ

• เปิดโอกาสให้เด็กได้ค้นคว้า ได้ทดลอง ได้ประสบความสำเร็จ

องค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์

Guilford ได้แบ่งองค์ประกอบของความคิดสร้างสรรค์เป็น 4 ด้าน

1. ความคิดคล่องแคล่ว (Fluency)

• ด้านถ้อยคำ (Word Fluency)

• ด้านการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ (Association Fluency)

• ด้านการแสดงออก (Expressional Fluency)

• ด้านการคิด (Ideation Fluency)

2. ความคิดริเริ่ม (Originality)

• ความคิดแปลกใหม่และแตกต่างไปจากความคิดธรรมดาหรือแตกต่างจากบุคคลอื่น

3. ความคิดยืดหยุ่น (Flexibility)

• ความคิดยืดหยุ่นที่เกิดขึ้นทันที (Spontaneous Flexibility)

• ความคิดยืดหยุ่นทางการดัดแปลง (Adapture Flexibility)

4. ความคิดละเอียดลออ (Elaboration)

• ความคิดที่เกี่ยวกับรายละเอียดที่ใช้ในการตกแต่ง

• เพื่อทำให้ความคิดริเริ่มนั้นสมบูรณ์ยิ่งขึ้น

พัฒนาการทางความคิดสร้างสรรค์

Torrance ได้แบ่งออกเป็น 3 ระยะ

• ระยะแรกเกิด – 2 ขวบ

• ระยะ 2 -4 ขวบ

• ระยะ 4-6 ขวบ

• แรกเกิด-2ปี มีจินตนาการ สำรวจสิ่งแวดล้อมรอบตัว

• 2-4 ปี ตื่นตัวกับสิ่งใหม่ ใช้จินตนาการกับการเล่น ยึดตัวเองเป็นศูนย์กลาง ช่วงความสนใจสั้น

• 4-6 ปี สนุกกับการวางแผน การเล่น การทำงาน ชอบเล่นสมมติเชื่อมโยงสิ่งต่างๆได้ แต่จะเข้าใจเหตุและผลได้ไม่ดีนัก

ลำดับขั้นของพัฒนาการทางความคิดสร้างสรรค์

Torrance ได้แบ่งเป็น 5 ขั้น

• ขั้นที่ 1 แสดงออกอย่างอิสระทางความคิด ไม่คำนึงถึงคุณภาพ

• ขั้นที่ 2 งานที่ผลิตต้องอาศัยทักษะบางอย่าง

• ขั้นที่ 3 ประดิษฐ์สิ่งใหม่ๆโดยไม่ซ้ำใคร

• ขั้นที่ 4 ปรับปรุงขั้นที่ 3

• ขั้นที่ 5 คิดสิ่งที่เป็นนามธรรมขั้นสูงสุด คิดหลักการใหม่ๆ

ประโยชน์ของความคิดสร้างสรรค์

• ก่อให้เกิดสิ่งแปลกใหม่

• อำนวยประโยชน์สุขให้แก่บุคคล

• ช่วยให้เข้าใจปัญหาและแก้ปัญหาได้ดี

• ช่วยให้บุคคลประสบความสำเร็จ

• ช่วยให้ปรับตัวได้ดี

แนวคิดและทฤษฎีโครงสร้างทางปัญญาของ Guilford

• อธิบายความสามารถของสมองมนุษย์เป็นแบบจำลอง 3 มิติ

มิติที่ 1 เนื้อหา 

(ข้อมูลหรือสิ่งเร้าที่เป็นสื่อในการคิด)

• ภาพ

• สัญลักษณ์

• ภาษา

• พฤติกรรม

มิติที่ 2 วิธีคิด

(กระบวนการทำงานของสมอง)

• การรู้และเข้าใจ

• การจำ

• การคิดแบบอเนกนัย

• การคิดแบบเอกนัย

• การประเมินค่า

มิติที่ 3 ผลของการคิด

(การตอบสนองต่อข้อมูลหรือสิ่งเร้า)

• หน่วย

• จำพวก

• ความสัมพันธ์

• ระบบ

• การแปลงรูป

• การประยุกต์

ทฤษฎี Constructivism

• เด็กเรียนรู้เอง

• เด็กคิดเอง

• ครูกับเด็กเรียนรู้ไปด้วยกัน

• สร้างองค์ความรู้ใหม่ด้วยตนเอง

ทฤษฎีของ Torrance

ความคิดสร้างสรรค์เป็นกระบวนการของความรู้สึกต่อปัญหา แล้วรวบรวมความคิดตั้งเป็นสมมติฐาน และเผยแพร่ผลที่ได้จากการทดสอบ

• ขั้นที่ 1 การพบความจริง

• ขั้นที่ 2 การค้นพบปัญหา

• ขั้นที่ 3 การตั้งสมมติฐาน

• ขั้นที่ 4 การค้นพบคำตอบ

• ขั้นที่ 5 ยอมรับผล

บรรยากาศที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์

• เด็กรู้สึกปลอดภัย

• ให้เด็กได้ลองเล่นคนเดียว

• ได้สำรวจ ค้นคว้า และสร้างสรรค์ด้วยตนเอง

• ขจัดอุปสรรค

• ไม่มีการแข่งขัน

• ให้ความสนใจเด็ก

ลักษณะของเด็กที่มีความคิดสร้างสรรค์

• มีไหวพริบ

• กล้าแสดงออก

• อยากรู้อยากเห็น

• ช่างสังเกต

• มีอารมณ์ขัน

• มีสมาธิ

• รักอิสระ

• มั่นใจในตนเอง

• อารมณ์อ่อนไหวง่าย

• ไม่ชอบการบังคับ

• ชอบเหม่อลอย

• ซาบซึ้งกับสุนทรียภาพ

• มีความวิจิตรพิสดาร

• ชอบสร้างแล้วรื้อ รื้อแล้วสร้างใหม่

• ใช้เหตุผลในการแก้ปัญหา

กิจกรรมที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์

• Torrance ได้กล่าวถึงลักษณะของกิจกรรมที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ไว้ 3 ลักษณะ

• ลักษณะที่ 1 ความไม่สมบูรณ์ การเปิดกว้าง  (Incompleteness, Openness)

• ลักษณะที่ 2 การสร้างบางอย่างขึ้นมา และนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ (Producing Something and Using It)

• ลักษณะที่ 3 การใช้คำถามของเด็ก (Using Pupil Question)

แนวทางการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ของ Torrance

• ส่งเสริมให้เด็กถาม

• เอาใจใส่ความคิดของเด็ก

• ยอมรับคำถามของเด็ก

• ชี้แนะให้เด็กหาคำตอบด้วยตนเอง

• แสดงให้เด็กเห็นว่าความคิดของเด็กมีคุณค่า

• เปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้อยู่เสมอ

• ค่อยเป็นค่อยไป

• ยกย่องชมเชย

• ไม่มีการวัดผล

            หลังจากที่เรียนทฤษฎีเสร็จ อาจารย์ให้นักศึกษาพับจรวดแบบไหนก็ได้มาคนละหนึ่งอัน โดยใช้ความคิดสร้างสรรค์ ทำอย่างไรก็ได้ให้จรวดลอยไปถึงจุดที่กำหนดไว้

           กิจกรรมสุดท้ายของวันนี้ อาจารย์ให้นักศึกษาจับคู่เพื่อน1คน แล้วมาหยิบสีเทียนพร้อมกับกระดาษหน้าห้อง โดยอาจารย์ให้นักศึกษาฟังดนตรีที่อาจารย์เปิด แล้ววาดรูปไปตามจินตนาการโดยไม่ยกสีเทียนขึ้นมาทำไปเรื่อยๆจนเพลงจบ พอเพลงจบอาจารย์ให้นักศึกษาจุดตรงที่เป็นวงกลมพร้อมให้คิดจินตนาการว่ารูปที่เราวาดกับเพื่อนสามารถมองเป็นรูปอะไรได้บ้าง 

การนำความรู้ไปประยุกต์ใช้

• จัดกิจกรรมที่ส่งเสริมทักษะความคิดสร้างสรรค์ของเด็ก

ประเมินตนเอง : ตั้งใจทำงานเเละเข้าร่วมกิจกรรมของอาจารย์

ประเมินเพื่อน : เพื่อน ๆ ตั้งใจเรียนและร่วมกันทำกิจกรรม

ประเมินอาจารย์ : อาจารย์ตั้งใจสอนเเละเตรียมการสอนมาเป็นอย่างดี